سن بلوغ دیجیتالی چنده؟

در دنیای امروز، فضای مجازی و اینترنت بخش بسیار مهمی از زندگی ما را تشکیل می‌دهد، اما فضای‌مجازی با وجود امکانات بسیاری که در اختیار کاربران قرار می‌دهد به عنوان یک محیط با احتمال آسیب به کودکان شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۸، مفهوم جدیدی به اسم «سن بلوغ دیجیتالی» پدید آمد. این مفهوم نخستین بار زمانی که فرانسه تصمیم گرفت تا قانون مصوب سال ۱۹۷۸ خود را در زمینه حفاظت از داده‌های شخصی با مصوبه سال ۲۰۱۶ اتحادیه اروپا درباره حفاظت از داده‌ها و اطلاعات شخصی در فضای مجازی انطباق دهد، مطرح شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آن سال، فرانسه سن بلوغ دیجیتالی را ۱۵ سال تعیین کرد و بلژیک هم به حداقل سن ممکن یعنی ۱۳ سال اکتفا کرد، اما بلوغ دیجیتال چیست و توصیه‌های روان‌شناسان کودک در این باره چه می‌گوید؟

بیشتربخوانید

آیا اینترنت کودکان فضای مجازی را برایشان امن می‌کند؟ بلوغ دیجیتال چیست؟

بلوغ دیجیتال به مرحله‌ای از رشد و توسعه در کودکان و نوجوانان اطلاق می‌شود که آن‌ها با فضای مجازی، اینترنت و فناوری‌های دیجیتالی آشنا می‌شوند. در این مرحله افراد به طور کامل قادر به استفاده از فناوری‌های دیجیتالی برای بهبود زندگی شخصی و اجتماعی‌شان هستند و باید از خطراتی که ممکن است از استفاده نادرست از این فناوری‌ها برای آن‌ها به وجود بیاید، آگاه باشند؛ بنابراین بلوغ دیجیتال به مرحله‌ای از توانمندی‌های فردی می‌پردازد که در آن فرد توانایی استفاده از فناوری‌های دیجیتالی به‌صورت مسئولانه و با آگاهی از جنبه‌های امنیتی و خصوصی مربوط به آن‌ها را به‌دست آورده است.

نگرانی ۵۳ درصد والدین اروپایی

نتایج نظرسنجی موسسه یوروبارومتر که در سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۱ انجام شده، نشان می‌دهد که بیش از نیمی (۵۳ درصد) از شهروندان کشور‌های عضو اتحادیه اروپا راجع به فراهم بودن امکان، شرایط و بستر امن حضور و فعالیت کودکان شان در فضای آنلاین نگرانند. این نگرانی در حالی ابراز شد که بیش از ۸۰ درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی تاکید داشتند که مزایای استفاده از ابزار‌های دیجیتال و اینترنت به هیچ وجه کمتر از آثار منفی اجتماعی آن نیست و این ابزار‌ها تا سال ۲۰۳۰ نقش مهمی در زندگی آن‌ها خواهد داشت. البته اتحادیه اروپا در آوریل سال ۲۰۱۶ ماده‌ای را در چارچوب حفاظت از داده‌ها و اطلاعات شخصی در فضای مجازی تصویب کرد که به کشور‌های عضو پیشنهاد می‌کرد که پردازش داده‌ها و اطلاعات مربوط به کودکان زیر ۱۶ سال را بدون کسب رضایتِ والدین آن‌ها ممنوع کنند. البته اتحادیه اروپا به کشور‌های عضو اجازه تعیین سن پایین‌تر را داده، ولی این سن نباید کمتر از ۱۳ سال باشد.

ثبت‌نام در شبکه‌های اجتماعی از ۸ سالگی

نتایج یک گزارش نشان داد که ثبت‌نام در شبکه‌های اجتماعی «به طور متوسط ​​در هشت و نیم سالگی» رخ می‌دهد و بیش از نیمی از کودکان فرانسوی ۱۰ تا ۱۴ سال آزادانه در شبکه‌های اجتماعی فعال هستند. همچنین طبق نظرسنجی انجمن Génération Digital در سال ۲۰۲۲ میلادی ۵۸ درصد از کودکان ۱۱ و ۱۲ ساله حداقل یک حساب در یک شبکه اجتماعی دارند. مدافعان تعیین حداقل سن بلوغ دیجیتالی در اتحادیه اروپا معتقدند، این محدودیت موجب می‌شود که در صورت بروز تخلف یا تخطی، والدین پس از مطلع شدن بتوانند از طریق گفتگو با کودکان، خطر‌های فعالیت بدون محدودیت در فضای‌مجازی را به آن‌ها گوشزد کنند.

حداقل سن استفاده کودکان از فضای‌مجازی در کشور‌های مختلف

حداقل سن استفاده کودکان از فضای مجازی در کشور‌های مختلف متفاوت است و معمولاً توسط قوانین و مقررات آن کشور اعلام می‌شود. در بسیاری از کشورها، سن مجاز برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی و دیگر سرویس‌های اینترنتی مانند گوگل و یوتیوب به داشتن حداقل ۱۳ سال محدود شده است. مثلا در آمریکا تحت قانون حفاظت از حریم خصوصی کودکان آنلاین، شرکت‌های فناوری مانند فیسبوک اجازه استفاده از خدمات خود را برای افراد زیر ۱۳ سال نمی‌دهد مگر این که استفاده زیر نظر والدین باشد، اما در برخی کشورها، هیچ محدودیتی برای استفاده از فضای مجازی وجود ندارد و هر کودکی می‌تواند از آن استفاده کند. مثلا در کشور‌هایی مانند کانادا، کودکان در هر سنی می‌توانند بدون محدودیت از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند. در حالی که در کشور‌هایی مانند آلمان سن بلوغ دیجیتال ۱۶ سال است. همچنین فرانسه حداقل سن بلوغ دیجیتالی را ۱۵ سال، بلژیک ۱۳ سال، اتحادیه اروپا هم ۱۳ سال و ... تعیین کرده‌اند.

آموزش کودکان قبل از سن بلوغ دیجیتال

در برخی کشور‌ها مدارس برای آموزش‌دادن به دانش‌آموزان درباره استفاده از فضای‌مجازی و دستگاه‌های دیجیتال از سنین پایین‌تر شروع می‌کنند. مثلا در کشور‌هایی مانند ژاپن، کره‌جنوبی و چین کودکان به‌صورت رسمی از سنین پایین‌تر به طور مستمر با فناوری آشنا می‌شوند و دروسی درباره استفاده از دستگاه‌های دیجیتال و ایمنی در اینترنت دارند. با این حال، همه کشور‌ها معتقدند که برای آموزش بهتر و ایمنی کودکان و نوجوانان در دنیای دیجیتال همکاری خانواده‌ها بسیار مهم است.

۴ توصیه به والدین

در ادامه چند پیشنهاد به والدین برای رفتار با کودک و نوجوانی که در آستانه سن بلوغ دیجیتال است، آورده شده است:

۱- تعیین محدودیت زمانی تعیین زمان مشخصی که کودکان و نوجوانان می‌توانند از دستگاه‌های دیجیتال استفاده کنند، می‌تواند به کنترل کردن مصرف آن‌ها و نحوه فعالیت آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی کمک کند. همچنین یک‌سری نرم افزار‌ها هم برای مدیریت این مسئله وجود دارد.

۲- تشویق به فعالیت‌های فیزیکی فعالیت‌های فیزیکی می‌تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند تا از استفاده زیاد از دستگاه‌های دیجیتال دوری کنند؛ بنابراین به‌عنوان والدین، می‌توانید آن‌ها را به فعالیت‌هایی مانند ورزش، بازی‌های حرکتی یا حتی پیاده روی تشویق کنید.

۳- استفاده از نرم‌افزار‌های مفید برخی از نرم‌افزار‌های دیجیتال می‌توانند به کودکان و نوجوانان کمک کنند تا مهارت‌های مفیدی را در زمینه‌هایی مانند زبان‌آموزی، ریاضیات یا هنر به دست آورند. آن‌ها را هم برای‌شان نصب کنید تا حضور مفیدتری در این فضا داشته باشند.

۴- با کارشناسان مشورت کنید
بر اساس موقعیت فرهنگی‌تان از کارشناسان اجتماعی و فناوری برای مدیریت و نظارت غیرمستقیم بر عملکرد فرزندتان در شبکه‌های اجتماعی مشورت بگیرید.

منبع: روزنامه خراسان

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: بلوغ شبکه های اجتماعی دنیای دیجیتال شبکه های اجتماعی دستگاه های دیجیتال کودکان و نوجوانان اتحادیه اروپا فضای مجازی هایی مانند فناوری ها حداقل سن داده ها ۱۳ سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۲۶۰۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازار مکاره سلامت در شبکه‌های اجتماعی/ عدم بازدارندگی قوانین

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، زمانی که بازار پیامک بازی بین مردم داغ بود، افراد پیامک‌هایی در رابطه با سرطان یا یک بیماری را به نقل از پروفسور سمیعی یا دکتر فلانی رئیس بیمارستان و  ... برای دوستان و آشنایان ارسال می‌کردند، گاهی هم هشداری با چاشنی ترس از مرگ دسته‎جمعی در پی مصرف یک دارو از سوی برخی افراد ساخته شده و بلافاصله دست به دست می‌شد کسی هم نمی‌پرسید سرطان چه ارتباطی با دکتر سمیعی دارد و اعلام مرگ دسته جمعی و آنی افراد چگونه در صلاحیت رئیس یک بیمارستان است در حالیکه اگر چنین چیزی واقعیت داشته باشد معمولا باید از سوی پلیس یا مقامات وزارت بهداشت اعلام شود.

این موضوعات و پیامک‌ها تنها در سطح شایعه باقی مانده و تنها موجب هراس بخشی از مخاطبان که عموما افراد ساده لوحی بودند قرار می‌گرفت.

پس از سال‌ها که دیگر «پیامک بازی» از تب و تاب افتاد و شبکه‌های اجتماعی آمد این پیام‌ها و سازندگان آنها خود را به‌روز کرده و این نوع محتواها را در قالب‌های دیگری و با اهدافی سودجویانه و بر بسترهای مختلفی ارائه کردند. بسیاری غوره نشده خود را مویز کردند و در قالب کارشناس‌های همه‌چیز دان تولید محتوا را در این فضاهای نوظهور در دست گرفتند.

پزشک‌نما و بلاگر

«صفرا دارید؟ بلغم دارید؟ کبد چرب دارید؟ دیگر این داروها را نخورید اول ما را دنبال کنید تا به شما بگویم با ساخت این ترکیب جادویی از شر کبد چرب خلاص شوید» گفته‌هایی از این دست در قالب ویدیوهای جذاب، موشن گرافی و... که به صورت حرفه‌ای ساخته شده‌اند  این روزها در شبکه‌های اجتماعی فراوان است. یکی ترکیبی برای افزایش قد ارائه می‌دهد آن یکی درمان‌گر اعتیاد شده است. یکی خود را روانشناس معرفی می‌کند و به زعم خود گفته‌هایش جادو می‌کنند. یکی دیگر ردای متخصص تغذیه بر تن کرده و آن یکی کباده اورولوژی می‌کشد و سوداگری می‌کند نه پاسخی به کسی می‌دهند و نه مسئولیتی را برای نسخه‌های خود قبول می‌کنند اینها را پزشک نما، پزشکان اینستاگرامی یا پزشک بلاگرها نام نهاده‌اند.

این گونه از بلاگرها اگرچه به صورت قارچ‌گونه‌ای رشد کرده‌اند اما به صورت رسمی آماری از آنها وجود ندارد، آذرماه سال گذشته سرهنگ گودرزی رئیس پلیس فتا پایتخت نسبت به فعالیت این افراد هشدار داد و گفته بود که قالب کسانی که در این حوزه وارد شده‌اند کسانی هستند که در زمینه جراحی‌های زیبایی، پیکرتراشی و فیزیوتراپی این کار را انجام می‌دهند و در حالی که ماساژور هستند خودشان را پزشک معرفی می‌کنند. این مقام انتظامی همچنین خبر از پرونده‌ای داده که در آن افرادی غیر پزشک خود را پزشکان حاذق معرفی کرده و برای خود نیز تبلیغات راه‌انداخته بودند. وی در این رابطه گفت: پرونده‌ای تحت عنوان استفاده افراد سودجو از ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغات دروغین افرادی که پزشک نیستند داشتیم که خودشان نظرسنجی‌های ساختگی را در فضای مجازی قرار می‌دادند و آن‌ها را پزشک معتمد معرفی می‌کردند که بسیاری از مردم را فریب داده بودند.

بلاگر پزشکان یا آنچه که به آنها گفته می‌شود پزشک نماها نیازی به دانشگاه رفتن و قسم بقراط ندارد، فقط ساخت یک حساب کاربری و کمی اعتماد به نفس را چاشنی کار کردن کفایت می‌کند تا یک فرد مکتب ندیده خود را طبیبی حاذق جلوه دهد و برای همگان یک نسخه واحد بنویسد.

نسخه واحد تجویز کردن بعدی از قصه است و بعد دیگر ترغیب دیگران برای توقف درمان علمی که پزشک بر اساس تشخیص بیماری از طریق شرح حال، علائم بالینی، آزمایش، سونوگرافی و ... بر اساس علم و تجربه‌ای که سال‌ها در کلاس‌های درس و بیمارستان‌ها کسب کرده، ارائه داده است. هرگونه توقف درمان یعنی اجازه دادن به بیماری برای پیشرفت و نفوذ بیشتر در بدن افراد، خطر جانی و مرگ، بنابراین هرگونه تشویق برای توقف درمان را می‌توان به نوعی سوق دادن افراد به مرگ تلقی کرد.

محمد رضا خردمند معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی در گفت‌وگو با آنا در رابطه با حضور افراد غیر متخصص در فضای مجازی و دخالت آنان در امر درمان گفت: هرگونه دخالت غیر پزشک در امر درمان ممنوع بوده و جرم تلقی می‌شود که وظیفه رسیدگی به آن در صلاحیت مراجع قضایی است.

عدم بازدارندگی قوانین

خردمند در حالی رسیدگی و برخورد با این افراد را در صلاحیت مراجع قضایی دانست که نظر می‌رسد قوانین یا مجازات بازدارنده‌ای برای این افراد وجود نداشته باشد. رئیس پلیس فتا تهران گفته بود در حوزه سلامت دیجیتال نیازمند قانون گذاری هستیم.

محمد رئیس زاده رئیس سازمان نظام پزشکی نیز با اشاره به مداخلات افراد غیر پزشک به یکی از رسانه‌ها گفت:قانون در حوزه مداخلات غیرمجاز به مراتب از حوزه پزشکی ضعیف‌تر است. اگر در قوانین ضعف‌هایی وجود دارد باید اصلاح شود زیرا در زمینه مداخلات غیرمجاز قانون محکمی وجود ندارد. وی همچنین در رابطه با دلیل رشد بیمارگونه مداخله‌گران پزشکی در فضای مجازی به ویژه در حوزه زیبایی نیز گفت: زمانی که برای یک امری تقاضای بیش از اندازه وجود دارد و تقاضا بیمارگونه است، پاسخ به آن هم بیمارگونه می‌شود. مردم نه تنها نباید به تبلیغات فضای مجازی اعتماد کنند، بلکه باید به مراکز دارای مجوز و افراد دارای صلاحیت مراجعه کنند. مردم قبل از مراجعه باید تخصص و کدنظام پزشکی پزشک را بررسی کنند. در حال حاضر بسیار بیشتر از آنکه جامعه پزشکی به مردم آسیب بزند، مداخلات غیرمجاز به مردم آسیب می‌رساند. این مداخلات قابل احساس، برخورد، کشف و شناسایی نیست.

پزشکان مبلغ 

در فضای مجازی تنها بلاگرها نیستند که ردای پزشکی بر تن کرده‌اند و برای مردم نسخه‌های عجیب و غریب می‌پیچند گاهی خود پزشکان نیز حاضر بوده و توصیه‌هایی خارج از تخصص خود ارائه می‌دهند.این موضوع به ویژه در حوزه سلامت روان نمود بیشتری دارد. در دوارن کرونا هم گاه پزشکانی که تخصصان آنها هیچگونه ارتباطی با کرونا و بیماری‌های عفونی نداشت اظهار نظرهای عجیبی را مطرح و توصیه‌هایی غیر علمی و بر اساس برداشت خود به مردم می‌کردند این در حالی است که به پزشکان تنها باید در حیطه تخصصی خود اقدام به ارائه توصیه کنند.

وی در این رابطه به آنا گفت: تمام افرادی که وارد کار طبابت می‌شوند، باید دانش‌آموخته پزشکی و یکی از رشته‌های تخصصی باشند، هر پزشکی تنها مجاز است در چارچوب رشته تخصصی خود فعالیت و اظهار نظر کند.

معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی در رابطه با نحوه فعالیت پزشکان در شبکه‌های اجتماعی نیز گفت: انتشار هر مطلب پزشکی در فضای مجازی و یا هر رسانه دیگری باید با احاطه کامل بر آن موضوع پزشکی بوده و تنها به قصد انتشار مطالب علمی باشد.

خردمند تأکید کرد: اگر پزشکی بخواهند از طریق فضای مجازی به تبلیغات بپردازد باید از سوی سازمان نظام پزشکی یا سایر مراجع ذی‌صلاح مجوزهای لازم را اخذ کند.

 

انتهای پیام/